Đòn bẩy tài chính là một công cụ tài chính mạnh mẽ cho phép nhà đầu tư sử dụng vốn vay để tăng quy mô đầu tư của mình, từ đó có thể khuếch đại lợi nhuận tiềm năng. Tuy nhiên, nó cũng đi kèm với rủi ro cao hơn, vì nếu đầu tư không thành công, nhà đầu tư có thể phải gánh chịu khoản lỗ lớn hơn so với số vốn ban đầu. Để giảm thiểu tối đa mức độ rủi ro có thể xảy ra, dưới đây chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ được đòn bẩy tài chính. Tham khảo ngay nhé.
Đòn bẩy tài chính là gì?
Khái niệm đòn bẩy tài chính được hiểu là công cụ cho phép các nhà đầu tư tiến hành vay vốn ban đầu để khai thác cơ hội đầu tư với hy vọng có thể tối ưu được lợi nhuận dự kiến đủ để trả được chi phí vay và vẫn có được lợi nhuận.
Đòn bẩy tài chính luôn được coi là “con dao 2 lưỡi” bởi:
- Trong trường hợp lợi nhuận đầu tư bằng hoặc cao hơn kỳ vọng thì nhà đầu tư sẽ có đủ tiền trả lãi vốn vay ban đầu và sẽ hưởng tỷ suất lợi nhuận cao.
- Trong trường hợp lợi nhuận đầu tư thấp hơn kỳ vọng, nhà đầu tư sẽ phải mất thêm nhiều tiền hơn so với việc đầu tư bằng số vốn ban đầu.
Ví dụ đòn bẩy tài chính dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm này:
Chị A muốn mua một căn hộ với trị giá khoảng 2 tỷ đồng nhưng chị không có tiền. Nên chị A quyết định sử dụng đòn bẩy tài chính và vay ngân hàng 1,2 tỷ từ ngân hàng để mua căn hộ này. Chị trả gốc và lãi hàng tháng.
Sau 1 năm chỉ quyết định bán căn hộ với giá 2,5 tỷ. Chị có thể trả được lãi ngân hàng là 1,320 tỷ (gốc và lãi vay 10%/năm) và trả cho chủ đầu tư 800 triệu.
Cuối cùng lợi nhuận chị A nhận được là: 2,5 tỷ – 1,320 tỷ – 800 triệu = 380 triệu.
Như thế với đòn bẩy tài chính 1,2 tỷ và số vốn khá nhỏ so với tổng giá trị tài sản, chị A đã thu về khoản lời 380 triệu từ việc mua – bán căn hộ.
Tuy nhiên, nếu như căn hộ bán ra với mức giá thấp hơn thì chị A không thể thu được lợi nhuận và thậm chí chị còn phải trả thêm tiền trả nợ ngân hàng. Như vậy có thể thấy đòn bẩy tài chính là công hữu ích nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nên các nhà đầu tư chỉ nên sử dụng đòn bẩy tài chính khi thực sự hiểu rõ về khái niệm này và có khả năng đánh giá thị trường cẩn thận.
Vai trò cụ thể của đòn bẩy tài chính trong đầu tư là gì?
Để giảm thiểu rủi ro khi sử dụng đòn bẩy tài chính, các nhà đầu tư cần hiểu rõ về vai trò của đòn bẩy tài chính trong đầu tư. Đối với mỗi đối tượng tham gia đầu tư, đòn bẩy tài chính sẽ đảm nhận một vai trò khác nhau:
Vai trò của đòn bẩy tài chính đối với nhà đầu tư cá nhân
Đòn bẩy tài chính cho phép các nhà đầu tư cá nhân có thể tăng lượng vốn đầu tư ban đầu. Nhưng đồng nghĩa với đó nhà đầu tư phải đánh cược vào cơ hội đầu tư, kỳ vọng sẽ thu được lợi nhuận đủ cao và kịp thời để có thể trả hết khoản vay từ đó “bỏ túi” số tiền còn lại.
Vai trò của đòn bẩy tài chính đối với nhà đầu tư doanh nghiệp
Đòn bẩy tài chính là công cụ bù đắp sự thiếu hụt vốn của các doanh nghiệp. Sự bù đắp này sẽ giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động kinh doanh, hoặc có thể giúp doanh nghiệp nắm bắt thời cơ tăng trưởng mạnh.
Khoản vay và lãi vay sẽ được tính vào chi phí tài chính của doanh nghiệp. Phần chi phí này sẽ được khấu trừ vào thu nhập chịu thuế. Từ đó giúp doanh nghiệp có thể nộp ít thuế hơn nhưng vẫn có thể tăng lợi nhuận.
Đánh giá điểm mạnh, yếu khi dùng đòn bẩy tài chính
Khi sử dụng đòn bẩy tài chính trong hoạt động kinh doanh sẽ đều có những ưu – nhược điểm cụ thể như sau:
Ưu điểm
- Đòn bẩy tài chính sẽ giúp doanh nghiệp gia tăng khả năng sinh lời khi khoản vay vượt hơn mức chi phí lãi vay
- Đòn bẩy tài chính cho phép các doanh nghiệp có thể mở rộng hoạt động kinh doanh mà không cần phải kêu gọi mở rộng vốn cổ phần. Như vậy doanh nghiệp sẽ có cơ hội phát triển mạnh hơn và tối ưu được các nguồn lực còn lại
- Sử dụng đòn bẩy tài chính sẽ giúp doanh nghiệp giảm đi gánh nặng về đóng thuế, do khoản lãi vay có thể được trừ từ thu nhập chịu thuế.
Nhược điểm
- Khi sử dụng đòn bẩy tài chính cả cá nhân và doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với những rủi ro tài chính cao. Nhất là khi sử dụng hệ số tài chính cao thì rủi ro tài chính càng lớn, và hoạt động kinh doanh không tạo ra đủ lợi nhuận để trả nợ thì có thể khiến doanh nghiệp rơi vào vòng xoáy phá sản.
- Doanh nghiệp cần phải đảm bảo có khả năng trả lãi vay và nợ gốc đúng theo kỳ hạn. Nếu chậm việc trả lãi có thể khiến con số nợ gia tăng lớn hơn đem lại hậu quả tài chính nghiêm trọng.
- Đòn bẩy tài chính cao sẽ tạo áp lực về lợi nhuận. Tuy nhiên nếu doanh nghiệp không thể tạo nên lợi nhuận tốt sẽ dễ khiến cổ phiếu rớt giá, từ đó đánh mất lòng tin của các nhà đầu tư khác.
Cách tính đòn bẩy tài chính chuẩn xác
Đòn bẩy tài chính công thức tính là: DFL = (ΔEPS/EPS0) / (ΔEBIT/EBIT0)
Trong đó các hệ số:
- EPS (Earnings per share): Thu nhập trên mỗi cổ phiếu
- EBIT(Earnings before Interest and taxes): Lãi vay và lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp
Nếu trong trường hợp doanh nghiệp có khoản lãi vay phải trả thì công thức đòn bẩy tài chính sẽ được tính như sau:
Trong đó:
- F: Chi phí cố định (không tính lãi vay).
- I: Khoản lãi vay phải trả.
- Q: Số lượng sản phẩm.
- v: Chi phí biến đổi cho 1 đơn vị sản phẩm.
- p: Giá bán sản phẩm.
Cách sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả
Để sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả, tăng lợi nhuận hậu hĩnh nhất, các nhà đầu tư có thể chọn lựa sử dụng các cách thức sau:
Dùng nguồn tiền vốn từ nguồn khác
Khi sử dụng đòn bẩy tài chính, bạn có thể tham khảo 2 hình thức sử dụng nguồn tiền từ người khác dưới đây:
- Vay vốn từ công ty khác hoặc ngân hàng để đầu tư và trả lãi theo kỳ hạn: cần lưu ý không để nợ chồng nợ tránh các khoản nợ quá cao gây áp lực về tài chính khiến doanh nghiệp hoặc cá nhân nhà đầu tư rơi vào nguy cơ phá sản.
- Huy động vốn từ các cổ đông: thực hiện bằng cách phát hành cổ phiếu để thu hút các nhà đầu tư tham gia tăng vốn điều lệ mà không cần vay nợ.
Phát triển kinh doanh từ ý tưởng và kinh nghiệm của người khác
- Liên kết và sáng tạo chung: bạn nên tận dụng ý tưởng hoặc lắng nghe, tổng hợp từ những quan điểm của nhiều người để xây dựng một kế hoạch đầu tư hiệu quả. Hãy hợp tác với những người có chí hướng để học tập và khai thác từ ý tưởng của họ.
- Học hỏi nhà đầu tư chuyên nghiệp: những nhà đầu tư đi trước sẽ luôn giàu kinh nghiệm hơn. Nên các bạn có thể học tập và từ đó đúc kết những nguyên tắc, bí quyết đầu tư ban đầu để tối ưu hóa kết quả đầu tư trong thời gian ngắn nhất.
Tận dụng thời gian và sử dụng nguồn lực khác
- Tạo tài sản thông qua nguồn lực tập thể: chủ doanh nghiệp sẽ sử dụng thời gian và năng lực nhân sự để tạo nhiều tài sản hơn hay vì làm một mình.
- Thuê người thay mình làm việc: thuê nhân sự, ủy quyền trách nhiệm cho người khác theo đầu việc. Hình thức đòn bẩy này sẽ tạo ra sức mạnh tập thể giúp doanh nghiệp đạt được thành công theo mong đợi, thậm chí vượt cả mong đợi.
Đọc thêm bài viết: Báo cáo tài chính là gì? Các thành phần chính của báo cáo tài chính
Lời kết
Để sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả, các nhà đầu tư luôn luôn phải nắm vững kiến thức, kỹ năng quản lý tài chính. Đồng thời cần hiểu rõ các khía cạnh quản trị chi phí, ứng dụng đòn bẩy tài chính hợp lý thì doanh nghiệp mới có thể thành công và thu được những khoản lợi nhuận vượt mong đợi.
