Chắc hẳn bạn đã từng ít nhất một lần bị thu hút bởi những chú gấu, chú mèo hay những nhân vật hoạt hình ngộ nghĩnh xuất hiện cùng các thương hiệu quen thuộc? Đó được gọi là Mascot. Hãy cùng ACCESSTRADE khám phá cách mà những nhân vật nhỏ bé nhưng đầy sức mạnh này có thể tạo nên điều kỳ diệu cho chiến lược marketing qua bài viết dưới đây.
Mascot là gì?
Mascot là nhân vật đại diện thương hiệu, được thiết kế dưới dạng con người, động vật, đồ vật hoặc nhân vật hư cấu. Nhân vật này thường được thiết kế với hình dáng độc đáo, đảm bảo độ nhận diện cao, có tính cách, biểu cảm phản ánh tinh thần và giá trị mà thương hiệu muốn truyền tải.
Không giống như logo hay slogan, mascot có khả năng nhân cách hóa thương hiệu, giúp thương hiệu trở nên sinh động và gần gũi hơn với mọi người. Nhờ vậy, mascot thường được sử dụng trong các các chiến dịch truyền thông, quảng cáo, sự kiện, bao bì sản phẩm, các hoạt động thể thao, giải trí,… Tại Việt Nam, nhiều thương hiệu đã thành công khi đầu tư xây dựng nhân vật đại diện thương hiệu, góp phần nâng cao độ nhận diện và mức độ gắn kết của khách hàng.
Mascot không chỉ là hình ảnh quảng bá mà còn là công cụ truyền thông đa năng giữ vai trò vô cùng quan trọng. Nhân vật này có thể kể chuyện, truyền cảm hứng và tạo nên các chiến dịch marketing cảm xúc, chạm đến khách hàng. Do đó, việc thiết kế một mascot phù hợp với định vị thương hiệu và đối tượng khách hàng là điều vô cùng quan trọng.
Có những loại mascot nào? Phân loại nhân vật đại diện thương hiệu phổ biến hiện nay
Trên thị trường hiện nay, mascot được chia thành nhiều loại dựa theo hình thức thể hiện và đối tượng truyền tải. Việc lựa chọn loại mascot phù hợp sẽ giúp thương hiệu có thể dễ dàng tiếp cận nhóm khách hàng mục tiêu và tối ưu hiệu quả truyền thông. Dưới đây là những loại mascot phổ biến nhất mà doanh nghiệp có thể tham khảo:
- Mascot nhân hóa con người: Là những nhân vật được tạo hình dưới dạng con người với đặc điểm ngoại hình và tính cách riêng. Thường xuất hiện trong các ngành thực phẩm, đồ uống, giáo dục hoặc thương hiệu truyền thống. Ví dụ điển hình là nhân vật ông già Noel của Coca-Cola hay Colonel Sanders của KFC.
- Mascot con vật: Đây là loại linh vật thương hiệu được lấy cảm hứng từ động vật có thật hoặc hư cấu. Loại mascot này thường đem đến cảm giác vui tươi, dễ thương hoặc mạnh mẽ, phù hợp với nhóm khách hàng trẻ hoặc gia đình. Các ví dụ nổi tiếng có thể kể đến như: chú hổ của Tiger Beer hay chú mèo máy Doraemon cho thương hiệu đồ chơi và giải trí.
- Mascot vật thể: Là những đồ vật vô tri được nhân hóa bằng cách thêm mắt, miệng và biểu cảm sinh động. Ví dụ nổi tiếng về loại mascot này phải kể đến chính là hình ảnh kẹo M&M.
- Mascot siêu nhân hoặc nhân vật viễn tưởng: Nhân vật đại diện thương hiệu này thường được sử dụng trong ngành game, giải trí hoặc thương hiệu nhắm đến giới trẻ năng động. Ví dụ nổi tiếng về loại mascot này phải kể đến bao gồm: Bibendum của Michelin Man, hay Android Robot của Google Android, Snow King của mixue,…
Vai trò của mascot đối với thương hiệu và truyền thông doanh nghiệp
Mascot đóng vai trò quan trọng trong chiến lược truyền thông tổng thể của doanh nghiệp, không chỉ góp phần tăng độ nhận diện mà còn tạo sự khác biệt cho thương hiệu trên thị trường. Dưới đây là những vai trò tiêu biểu của mascot trong hoạt động branding:
- Tạo sự gần gũi và dễ nhớ: Một mascot được thiết kế ấn tượng sẽ giúp khách hàng nhanh chóng nhận diện và nhớ đến thương hiệu, đồng thời tạo cảm giác thân thiện và thiện cảm.
- Nhân cách hóa thương hiệu: Thông qua mascot, thương hiệu có thể thể hiện “tính cách”, câu chuyện và giá trị cốt lõi một cách tự nhiên, dễ tiếp cận hơn với khách hàng.
- Linh hoạt trong truyền thông đa phương tiện: Mascot dễ dàng xuất hiện ở nhiều nền tảng khác nhau như TVC, video viral, banner digital, sự kiện offline, mạng xã hội và bao bì sản phẩm mà vẫn giữ được sự nhất quán về hình ảnh thương hiệu.
- Tăng hiệu quả marketing cảm xúc: Các chiến dịch quảng cáo gắn với mascot có khả năng tạo thiện cảm và kết nối cảm xúc với người tiêu dùng, đặc biệt là các nhóm khách hàng trẻ.
- Hỗ trợ xây dựng các chiến dịch truyền thông dài hạn: Mascot có thể trở thành biểu tượng gắn bó lâu dài với thương hiệu, giúp duy trì hình ảnh nhất quán và tăng khả năng viral theo từng sự kiện hay mùa cao điểm.
Các bước thiết kế nhân vật đại diện thương hiệu chuyên nghiệp và hiệu quả
Việc thiết kế một mascot không thể thực hiện qua loa mà cần tuân theo một quy trình bài bản, đồng bộ với chiến lược nhận diện thương hiệu và mục tiêu truyền thông. Dưới đây là các bước cơ bản mà doanh nghiệp cần thực hiện khi xây dựng mascot đại diện cho thương hiệu.
Bước 1: Xác định định vị thương hiệu và đối tượng mục tiêu
Để tạo được một nhân vật đại diện thương hiệu phù hợp, doanh nghiệp cần xác định rõ thương hiệu đại diện cho giá trị gì, đang nhắm đến nhóm khách hàng nào, độ tuổi, sở thích và hành vi tiêu dùng ra sao. Điều này giúp đảm bảo mascot phù hợp với thông điệp thương hiệu và thị hiếu khách hàng.
Bước 2: Lên ý tưởng concept và tính cách nhân vật
Đây là bước vô cùng quan trọng khi thiết kế nhân vật đại diện thương hiệu. Doanh nghiệp cần dựa trên định vị và insight khách hàng, từ đó tiến hành brainstorming để chọn chủ đề, kiểu nhân vật (người, con vật, vật thể hay nhân vật ảo) và xây dựng tính cách đi kèm. Cần xác định rõ mascot sẽ đại diện cho đặc điểm nào của thương hiệu: vui nhộn, mạnh mẽ, dễ thương hay chuyên nghiệp.
Bước 3: Thiết kế phác thảo 2D
Ở giai đoạn này, đội ngũ thiết kế thực hiện bản vẽ phác thảo các dáng vẻ, biểu cảm và màu sắc cho mascot. Cần đặc biệt chú trọng đến độ nhận diện, màu sắc hài hòa và phù hợp với định vị thương hiệu, đồng thời đảm bảo khả năng ứng dụng đa nền tảng.
Tip: Nên vẽ ít nhất từ 3-5 bản phác thảo để so sánh và chọn phương án khả thi nhất.
Bước 4: Thiết kế phiên bản 3D và dựng mẫu chuyển động
Sau khi đã hoàn thành kế phác thảo 2D, người chịu trách nhiệm thiết kế cần tiếp tục tạo mẫu 3D và dựng mẫu chuyển động. Đây là bước vô cùng quan trọng nhưng thường bị nhiều doanh nghiệp bỏ quên. Thông thường bước này sẽ gồm có 3 công đoạn chính:
- Dựng mascot dưới dạng mô hình 3D bằng phần mềm chuyên dụng (Blender, ZBrush, Maya…)
- Tạo các chuyển động cơ bản: vẫy tay, đi bộ, nhảy…
Render thử trong các bối cảnh khác nhau: TVC, social post, figure ảo trong game hoặc app
Việc dựng mẫu ở phiên bản 3D có thể giúp doanh nghiệp:
- Hình dung rõ hơn về mascot ở dạng thực tế
- Phục vụ quảng cáo hoạt hình, game, AR/VR, sự kiện mascot người mặc di động
- Dễ dàng điều chỉnh chi tiết trước khi sản xuất mascot thật hoặc in figure
Bước 5: Chọn màu sắc và phong cách thiết kế
Hãy đảm bảo rằng, màu sắc của mascot đồng bộ với bộ nhận diện thương hiệu (brand guideline) và phù hợp với thị hiếu khách hàng mục tiêu.
Một số nguyên tắc lựa chọn màu sắc và phong cách thiết kế:
- Màu chính: Ưu tiên màu nhận diện thương hiệu
- Màu phụ: Chọn màu tương phản hoặc bổ trợ giúp mascot nổi bật
- Phong cách: Nên thống nhất 1 phong cách xuyên suốt (2D cute, 3D hiện đại, pixel retro…). Tránh xen kẽ nhiều phong cách gây rối mắ
Ví dụ: Nếu thương hiệu của bạn hướng đến khách hàng mục tiêu là là các bạn trẻ, bạn có thể chọn các màu sắc tươi sáng như vàng, đỏ, xanh lá, cam,…. (như Ronald McDonald của McDonald’) Nếu là brand công nghệ, màu xanh dương, tím nhạt,… sẽ là một sự lựa chọn phù hợp (như Wumpus của Discord)
Bước 6: Hoàn thiện mascot và thử nghiệm
Dựa trên bản phác thảo, màu sắc và phong cách, người chịu trách nhiệm thiết kế cần tiến hành vẽ nhân vật đại diện thương hiệu hoàn chỉnh với đầy đủ các yếu tố:
- Đường nét rõ ràng, phù hợp với nhiều kích thước khác nhau (từ icon nhỏ đến banner lớn)
- Biểu cảm linh hoạt (vui, buồn, ngạc nhiên, chiến thắng…)
- Đầy đủ các dáng đứng, dáng ngồi, dáng bay, tạo dáng selfie và các dáng bắt trend
- Các file thiết kế đa định dạng (AI, PSD, PNG nền trong suốt…)
Bước 7: Đăng ký bản quyền sở hữu trí tuệ cho mascot
Để bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp và tránh các rủi ro pháp lý, doanh nghiệp cần tiến hành đăng ký bản quyền hình ảnh cho nhân vật đại diện thương hiệu ngay khi hoàn thành thiết kế. Điều này giúp ngăn chặn tình trạng sao chép, sử dụng trái phép mascot trên thị trường.
Bước 8: Ứng dụng mascot vào truyền thông và sản phẩm
Sau khi hoàn thiện thiết kế và đăng ký bản quyền, doanh nghiệp có thể ứng dụng nhân vật đại diện thương hiệu này vào truyền thông và sản phẩm. Mascot có thể triển khai ở đa dạng các kênh như:
- Bao bì sản phẩm
- TVC quảng cáo
- Kênh social media (sticker, meme, GIF…)
- Sự kiện offline, mascot mascot di động
- Quà tặng khách hàng
- Landing page website
Lưu ý: Để tối ưu hiệu quả marketing, doanh nghiệp cần có kế hoạch phát triển mascot rõ ràng trong dài hạn và theo mùa (phiên bản Tết, Giáng sinh, mùa hè…).
Lời kết
Mascot không chỉ đơn thuần là một nhân vật vui nhộn mà còn là đại diện cho tính cách và tiếng nói của thương hiệu. Một mascot được thiết kế phù hợp có thể giúp doanh nghiệp tạo ấn tượng mạnh mẽ và xây dựng lòng trung thành hiệu quả, tạo dấu ấn khác biệt giữa thị trường đầy cạnh tranh. Hi vọng bài viết vừa rồi của ACCESSTRADE đã có thể giúp bạn nắm được các bước cơ bản khi thiết kế nhân vật đại diện thương hiệu. Chúc bạn thành công.
